Kamuoyunda “Güvenlik Paketi” olarak adlandırılan kanuni düzenleme Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6638 numaralı Kanun (“Kanun”) 27.03.2015 tarihinde kabul edilmiş olup 4 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun’da, araç kiralama işi ile iştigal eden şirketleri de ilgilendiren hükümler de mevcuttur. Bu çalışma araç kiralama şirketlerinin yapacağı faaliyetler için bilgi edinilmesi amacı ile hazırlanmıştır.
Herkesin malumları olduğu üzere araç kiralama işinde kiralanan araçların terör eylemlerinde, kaçakçılıkta kullanılması ve geri getirilmemesi risklerin en büyükleridir. Hal böyle olunca kanun koyucuya yapılan baskılar gereği de araç kiralama sözleşmesi ile kiralanan araçların denetimin yapılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Kanun koyucu da bu konuya ilişkin 19. maddede düzenleme yapmıştır. Söz konusu madde 1774 sayılı Kanun’a aşağıdaki ek maddenin eklenmesini düzenlemektedir;
EK MADDE 3- Araç kiralama şirketlerinin sorumlu işleticileri ve yöneticileri, kiralanan araç bilgileri ile aracı kiralayanların kimlik bilgileri ve kira sözleşmesi kayıtlarını usulüne uygun şekilde günü gününe tutmak, genel kolluk kuvvetlerinin her an incelemelerine hazır bulundurmak zorundadırlar. Bu kayıtlar adli mercilerin talepleri saklı kalmak kaydıyla, suç işlenmesinin önlenmesi, kayıp ve aranan kişilerin bulunması amacıyla genel kolluk kuvvetleri tarafından alınabilir ve kullanılabilir. Ancak araç kiralayanın kamu kurum veya kuruluşu olması halinde sadece kamu kurum veya kuruluşuyla yapılan sözleşme ile araç bilgileri sisteme kaydedilir.
Yukarıda belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenlere beş bin Türk Lirası, gerçeğe aykırı kayıt tutan veya bilgi verenlere on bin Türk Lirası idari para cezası mülki idare amirlerinde verilir. Belirtilen idari para cezaları, tebliğinden itibaren 1 ay içinde ödenir. İşlenen bir suçun gizlenmesi amacıyla bilgilerin yok edilmesi halinde işletme ruhsatı iptal edilir. Bu fıkraya göre idari yaptırımların uygulanması ceza soruşturması ve kovuşturması yapılmasına engel değildir. Bu maddenin uygulanması ile görevi gereği bu verileri kullanan kamu personelinin denetimine ilişkin esas ve usuller İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenir.
Kanun’un 20. maddesi uyarınca, Geçici 3 üncü maddesinden sonra gelmek üzere 1774 Sayılı Kanun’a aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 4- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde araç kiralama şirketleri tüm kayıtlarını bilgisayarda tutmak ve bilgisayar terminallerini genel kolluk kuvvetlerinin ek 1 inci maddeye göre kurulan bilgisayar terminallerine bağlamak zorundadır. Bu şartı yerine getirmeyen işletmelere mülkü idari amirlerince onbin Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu fiilin tekrarı halinde işletme ruhsatı iptal edilir.
Yukarıdakiler ışığında, kiralama şirketlerine; kiralanan araç bilgileri ile aracı kiralayanların kimlik bilgileri ve kira sözleşmesi kayıtlarını usulüne uygun şekilde günü gününe tutmak ve genel kolluk kuvvetlerinin her an incelemelerine hazır bulundurmak zorunluluğu getirilmiştir. Bu konuya ilişkin bilgisayar terminallerinin bağlantısı da aynen otellerde olan sistem şeklinde olacaktır.