Uzun zamandır beklenmekte olan 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu 28.7.2016’da Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Uluslararası İşgücü Kanunu’nun oluşturulmasında çeşitli nedenler mevcut. İlk olarak, uluslararası işgücü politikası oluşturulacak. Uluslararası işgücüne ilişkin politika oluşturma yetkisi ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ait olacak. Ayrıca yabacılara verilecek çalışma izni dair iş ve işlemler de düzenlenecek. Bu kanunun temel amacı; yerli-yabancı iş gücü dengesi kurularak nitelikli yabancı çalışanların işgücü piyasasına girişindeki engellerin ortadan kaldırılması ve yabancıların kayıt dışı çalışmalarının önlenmesidir.
6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunundan kimler yararlanabilecek?
Türkiye’de çalışmak için başvuruda bulunan veya çalışan, bir işveren yanında mesleki eğitim görmek üzere başvuruda bulunan veya görmekte olan, staj yapmak için başvuruda bulunan veya staj yapan yabancılar ile Türkiye’de geçici nitelikte hizmet sunumu amacıyla sınırötesi hizmet sunucusu yabancıları ve yabacı çalıştıran veya çalıştırmak üzere başvuruda bulunan gerçek ve tüzel kişiler bu kanun kapsamında kabul ediliyor. Ayrıca çalışma izni almaktan muaf tutulan yabancıların iş ve işlemleri 6735 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülecek. Ancak Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı anlaşmalar ile uluslararası sözleşmelerdeki istisnai durumlar kapsam dışında olacak.
Çalışma izni nasıl verilir ve kapsamı nedir?
Çalışma izni başvuruları yurt içinde doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na, yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarına yapılır. Yurt dışında yapılan çalışma izni başvuruları Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarıma Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na iletilir.Çalışma izni başvuruları yetkili aracı kurum tarafından da yapılabilir. 6735 sayılı kanuna göre verilen çalışma izni, ikamet izni yerine geçecek. Ancak mülteci ya da ikincil koruma statüsü dışında yabancının herhangi bir nedenle ikamet izni olması yabancıya çalışma hakkı vermeyecek. Ayrıca yurt dışında yapılan başvuruya istinaden çalışma izni verilen yabancı, çalışma izninin geçerliliğinin başladığı tarihten itibaren 6 ay içinde Türkiye’ye gelmek zorundadır. Aksi halde çalışma izni iptal edilecek.
Çalışma izni muafiyetleri nelerdir ve nasıl alınır?
6102 sayılı Türk Ticaret Kanuna göre kurulmuş anonim şirketlerin Türkiye’de ikamet etmeyen yönetim kurulu üyesi ve diğer şirketlerin yönetici sıfatı olmayan ortağı ile Türkiye’de gerçekleştirdiği faaliyetleri yüz seksen gün içinde doksan günü geçmeyen sınır ötesi hizmet sunucusu, çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilir.
Çalışma izni muafiyeti kapsamında olan yabancılar, çalışma izni muafiyeti almak kaydıyla çalışabilir.
Çalışma izni muafiyeti başvuruları yurt içinde doğrudan Bakanlığa, yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri ya da başkonsolosluklarına yapılır. Yurt dışında yapılan bu başvurular Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarımda Bakanlığa iletilir. Çalışma izni muafiyeti başvurulan yetkili aracı kurum tarafından da yapılabilir.
Başvurusu olumlu değerlendirilen yabancılara Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı çalışma izni muafiyeti düzenlenir.
Kanun kapsamında süresiz çalışma izni almak mümkün mü?
Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya 8 yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilecek. Süresiz çalışma izni olan yabancı, uzun dönem ikamet izninin sağladığı tüm haklardan yararlanacak.
6735 sayılı kanun çerçevesinde Şirket müdürü ve yönetim kurulu üyeleri çalışma iznine tabi mi?
Limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü, anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesi, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite ortağı olan yabancılar çalışma izni alarak çalışabilecekler. Profesyonel meslek mensubu yabancılara da bağımsız çalışma izni verilebilecek.
Turkuaz Kart neler getiriyor?
Uluslararası işgücü politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz Kart verilir. Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilir.
Turkuaz Kart, yabancılara Türkiye’de süresiz çalışma hakkı, eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına ise ikamet hakkı vermektedir.
Hangi cezalar uygulanıyor?
Çalışma izni olmaksızın bir işverene bağlı olarak çalışan yabancıya 2 bin 400 lira, bağımsız çalışan yabancıya 4 bin 800 lira, yabancı çalıştıran işveren vekiline her bir yabancı için 6 bin lira idari para cezası verilecek.
Çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti başvuru şartları ve işlemleri ile bunların kapsam, tür ve süreleri, çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilecek yabancılar ve çalışma alanları ve Kanun kapsamındaki diğer düzenlemelerin detayları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkartılacak olan Yönetmelikle düzenlenecektir.
ERDAL HUKUK BÜROSU