Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında T.C. Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı “İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik Taslağı” hazırlanmıştır.

Yönetmelik Taslağına, Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları, meslek kuruluşları, dernek ve federasyonlardan gelecek görüşlerin değerlendirilmesi neticesinde nihai şekli verilecektir. Yönetmeliğin amacı ikinci el motorlu kara taşıtlarının ticaretine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Söz konusu yönetmelik, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden gerçek ve tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkarların ikinci el taşıt alım satım faaliyetlerini, noterlerin bu faaliyetlere ilişkin yükümlülüklerini, yetki belgesi ve satış sertifikası verilmesi, yenilenmesi ve iptaline ilişkin usul ve esasları, ikinci el taşıt ticareti yapılan işletme, toplu iş yeri ve pazarlarda aranan şartları, Bakanlık ve yetkili idarelerin ikinci el taşıt ticaretine ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını kapsamaktadır.

Yönetmelik Taslağında ön plana çıkan hususlar şöyledir:
İkinci el taşıt ticaretinin yalnızca bu işle iştigal eden tacirler ile esnaf ve sanatkârlar tarafından yapılması hedefleniyor. Bu işle iştigal etmeyen gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde üçten fazla ikinci el taşıt satışı yapmaları yasaklanıyor. Satış sertifikasına sahip olan gerçek kişiler bir takvim yılı içinde üçten fazla ikinci el satışını yalnızca sahibi, temsilcisi veya müdürü olduğu ya da pazarlama ve satış personeli olarak çalıştığı işletme adına yapabiliyor. İkinci el taşıt ticaretiyle iştigal etmeyen esnaf ve sanatkârların, tacirlerin ve tacir olmayan özel hukuk tüzel kişilerinin ise bir takvim yılı içinde kendileri adına tescilli üçten fazla ikinci el taşıt satışı yapabilmeleri, bu taşıtların en az üç yıldır kendileri adına tescilli olması şartına bağlanıyor.
İkinci el taşıt ticaretiyle iştigal edecek tacirler ile esnaf ve sanatkârlara, her bir işletmesi için yetki belgesi alma kriteri getiriliyor. Yetki belgesi alınabilmesi ise ilgili kişilerin medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olması, müflis olmaması, hırsızlık, dolandırıcılık ve kaçakçılık gibi suçlardan hüküm giymemiş olması ile satış sertifikasına sahip olması şartlarına bağlanıyor. Bu işletmelerde çalışan pazarlama ve satış personeline de gerekli eğitim ve sınav şartlarını sağlayarak satış sertifikası alma yükümlülüğü getiriliyor.
Satışa sunulmak üzere ikinci el taşıt ticaretiyle iştigal eden işletmelere teslim edilen ikinci el taşıtlar için taşıtın adına tescilli olduğu kişi ile işletme arasında taşıt teslim belgesi düzenlenir. Şekli ve işletmeye hizmeti nedeniyle ödenecek ücret hakkında uygulanacak üst sınır Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca belirlenir.

Taslakta, satışa sunulan taşıtın üzerinde, taşıta ilişkin tanıtıcı bilgilerin yer aldığı tanıtım kartı bulundurulması öngörülüyor. Ayrıca işletmelere taşıt satışı öncesinde ekspertiz raporu alma ve bir nüshasını alıcıya teslim etme zorunluluğu getiriliyor. anıtım kartında; taşıtın üretim yılı, markası ve modeli, motor ve şasi numarası, plakası, yakıt türü, kilometresi, satış fiyatı, boyalı ve değişen parçaları ile hasar kaydı olması halinde Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi kayıtlarındaki bilgilere yer verilir.
On yaş veya iki yüz bin kilometrenin altında olan taşıtların, motor, şanzıman, tork konvertörü, diferansiyel ve elektrik sistemi, satış tarihinden itibaren altı ay veya on bin kilometre, satışı yapan veya satışa aracılık eden işletmenin garantisi altında olacak. Taslakta garanti kapsamına girmeyecek durumlar da açık olarak belirleniyor . Garanti süresi içinde oluşan arızalar işletme tarafından, üç ayı geçmeyen bir süre içinde giderilecek ve taşıt sahibine arıza süresince kullanılmak üzere ücretsiz ikame taşıt tahsis edilecek.
Taslak kapsamında, İkinci el taşıt ticareti yapılan işletmelerde aranan şartlar şu şekilde belirtilmektedir:
a) İmar mevzuatı çerçevesinde belirlenen ticaret alanlarında, çevreye ve trafiğe yük getirmeyecek yerlerde ve ikamet amaçlı kullanılmayan yapılarda açılması. b) En az iki yüz metrekare alana sahip olması. c) Net yüksekliğinin üç metreden fazla olması. ç) LPG’li ikinci el taşıtların teşhir edilebileceği açık alana sahip olması. d) Taşıtların giriş ve çıkış yapmalarına uygun olarak düzenlenmiş giriş ve çıkış kapılarının bulunması, çıkış kapısının tehlikeli durumlarda kolay tahliyeye imkân verecek nitelikte olması. e) Mali sorumluluk sigortasının yapılmış ve satışa sunulan ikinci el taşıtların mali sorumluluk sigortası kapsamına alınmış olması. f) Yetki belgesine sahip olması.
Noterler tarafından, ikinci el taşıt ticaretiyle iştigal eden işletmeler adına yapılan satışlarda yetki belgesi; vekâleten yapılan satışlarda ise satış sertifikası ve adına satış yapılan işletmenin yetki belgesi aranacak ve bu belgeler ibraz edilmeden satış işlemi gerçekleştirilemeyecek.
Gerçek kişilerce bir takvim yılı içinde asaleten veya vekâleten yapılan üçüncü satıştan sonraki satışlarda ise yetki belgesi ve satışı yapan kişi adına düzenlenmiş satış sertifikası aranacak ve bu belgeler ibraz edilmeden satış işlemi gerçekleştirilemeyecek. Böylece mesleğin gerçek sahipleri tarafından yapılması sağlanacak.
Yönetmeliğe aykırı hareket eden işletmelere idari para cezası uygulanır. İdari para cezası doğrudan veya Bakanlığın talebi üzerine belediyeler tarafından uygulanır.